ਭਾਖੜਾ ਡੈਮ ਪਰਬੰਧਕਾਂ ਦੇ ਭੈੜੇ ਪਰਬੰਧ ਕਾਰਣ ਹੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਹੜ ਆਏ-ਸਤਨਾਮ ਸਿੰਘ ਚਾਹਲ
ਨੌਰਥ ਅਮਰੀਕਨ ਪੰਜਾਬੀ ਐਸ਼ੋਸ਼ੀਏਸ਼ਨ(ਨਾਪਾ) ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਸਤਨਾਮ ਸਿੰਘ ਚਾਹਲ ਨੇ ਜਾਰੀ ਇਕ ਪਰੈਸ ਬਿਆਨ ਰਾਹੀਂ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਹਿਲਾ ਕੇ ਰੱਖ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਹੜ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ ਡੂੰਘਾ ਦੁੱਖ ਅਤੇ ਗੁੱਸਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸ: ਚਾਹਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 1.75 ਲੱਖ ਏਕੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਪਜਾਊ ਖੇਤੀ ਜ਼ਮੀਨ ਡੁੱਬਣ, ਅਣਗਿਣਤ ਘਰ ਤਬਾਹ ਹੋਣ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੇ ਬੇਘਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ, ਨਾਪਾ ਭਾਖੜਾ ਬਿਆਸ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਬੋਰਡ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲਤਾ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਠਹਿਰਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਉਹਨਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ “ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫ਼ਤ ਨਹੀਂ ਹੈ – ਇਹ ਇੱਕ ਮਨੁੱਖੀ ਦੁਖਾਂਤ ਹੈ ਜੋ ਮਨੁੱਖ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਏ ਕੁਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦੁਆਰਾ ਬਦਤਰ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। “ਜੇ ਭਾਖੜਾ ਡੈਮ ਪਰਬੰਧਕ ਜੂਨ ਵਿੱਚ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਪਾਣੀ ਛੱਡਦਾ, ਤਾਂ ਇਸ ਦੁੱਖ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਡੈਮ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਭਰ ਜਾਣ ਤੱਕ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਫਿਰ ਜੁਲਾਈ ਅਤੇ ਅਗਸਤ ਵਿੱਚ ਅਚਾਨਕ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ। ਪਿੰਡ ਡੁੱਬ ਗਏ, ਫਸਲਾਂ ਤਬਾਹ ਹੋ ਗਈਆਂ, ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਰਾਤੋ-ਰਾਤ ਬੇਸਹਾਰਾ ਰਹਿ ਗਏ। ਇਹ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਵਿਸ਼ਵਾਸਘਾਤ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੈ।”
ਨਾਪਾ ਨੇ ਭਾਖੜਾ ਡੈਮ ਪਰਬੰਧਕਾਂ ਦੇ ਇਸ ਦਾਅਵੇ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤੀ ਨਾਲ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਡੈਮਾਂ ਨੇ ਵੱਡੀ ਤਬਾਹੀ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ। “ਜੇ ਭਾਖੜਾ ਡੈਮ ਪਰਬੰਧਕ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਜਾਣਦਾ ਸੀ ਕਿ ਪਾਣੀ ਦਾ ਪ੍ਰਵਾਹ ਇਤਿਹਾਸਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਕੋਈ ਅਗਾਊਂ ਰਿਲੀਜ਼ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ? ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਚੇਤਾਵਨੀਆਂ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ? ਸਾਡੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਅਤੇ ਪਿੰਡ ਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਆਫ਼ਤ ਆਉਣ ਤੱਕ ਹਨੇਰੇ ਵਿੱਚ ਕਿਉਂ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ?” ਚਾਹਲ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ।
ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਯਾਦ ਦਿਵਾਇਆ ਕਿ ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਦੋਂ ਪੰਜਾਬ ਨੇ ਭਾਖੜਾ ਡੈਮ ਪਰਬੰਧਕ ਦੇ ਮਾੜੇ ਪਾਣੀ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਾਰਨ ਨੁਕਸਾਨ ਝੱਲਿਆ ਹੈ। 1988, 2019 ਅਤੇ 2023 ਦੇ ਹੜ੍ਹਾਂ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਏ ਗਏ ਸਨ। ਹਰ ਵਾਰ, ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੀਮਤ ਅਦਾ ਕੀਤੀ — ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ, ਆਪਣੇ ਖੇਤਾਂ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਰੋਜ਼ੀ-ਰੋਟੀ ਦੇ ਨਾਲ — ਜਦੋਂ ਕਿ ਭਾਖੜਾ ਡੈਮ ਪਰਬੰਧਕ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਜਵਾਬਦੇਹੀ ਤੋਂ ਬਚ ਗਈ।
ਨਾਪਾ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਡੂੰਘੀ ਏਕਤਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਭ ਕੁਝ ਗੁਆ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। “ਡੁੱਬੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਖੇਤਾਂ ਦੇ ਹਰ ਏਕੜ ਪਿੱਛੇ, ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਆਪਣੀ ਰੋਟੀ ਅਤੇ ਮੱਖਣ ਗੁਆ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਹਰ ਹੜ੍ਹ ਵਾਲੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਪਿੱਛੇ, ਬੱਚੇ, ਬਜ਼ੁਰਗ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਬਚਣ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਅੰਕੜੇ ਨਹੀਂ ਹਨ — ਇਹ ਮਨੁੱਖੀ ਜਾਨਾਂ ਤਬਾਹ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਬੈਠੇ ਲੋਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹੇ ਹਨ
ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਨੇ ਬੀਬੀਐਮਬੀ ਦੇ ਕੰਮਕਾਜ ਵਿੱਚ ਤੁਰੰਤ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅਸਲ-ਸਮੇਂ ਦਾ ਡੇਟਾ ਸਾਂਝਾਕਰਨ, ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਛੱਡਣ ਦੇ ਫੈਸਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਫੈਸਲਾਕੁੰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਇਸਨੇ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ, ਪੀੜਤਾਂ ਨੂੰ ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਨਾਲ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਦੇਣ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੀਆਂ ਦੁਖਾਂਤਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਤੁਰੰਤ ਸੁਧਾਰਾਤਮਕ ਉਪਾਅ ਕਰਨ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ।
“ਨਾਪਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਆਪਣੀ ਆਵਾਜ਼ ਉਠਾਉਂਦਾ ਰਹੇਗਾ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਹੜ੍ਹ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਇਨਸਾਫ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਜਾਂਦਾ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕ ਹਮਦਰਦੀ, ਜਵਾਬਦੇਹੀ ਅਤੇ ਸਤਿਕਾਰ ਦੇ ਹੱਕਦਾਰ ਹਨ – ਅਣਗਹਿਲੀ ਨਹੀਂ
