ਟਾਪਦੇਸ਼-ਵਿਦੇਸ਼

ਮੌਜੂਦਾ ਵਿੱਤੀ ਸਥਿਤੀ (2024-25)

ਮੌਜੂਦਾ ਵਿੱਤੀ ਸਥਿਤੀ (2024-25)
ਮੌਜੂਦਾ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਰਕਮ:
2024-25 ਤੱਕ ਬਕਾਇਆ ਕਰਜ਼ਾ ₹3.74 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ ਮਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 2 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਬਜਟ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ, ਬਕਾਇਆ ਕਰਜ਼ਾ 3.74 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ, ਕੁਝ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹ ਅਗਲੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ₹3.96 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਢੇਰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ,

ਮਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਕੀਤੇ 1,100 ਰੁਪਏ ਦੇ ਚੋਣ ਵਾਅਦੇ ਨੂੰ ਫਿਰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਬਜਟ ਦੇ ਮੁੱਖ ਹਾਈਲਾਈਟਸ। ਜਨਵਰੀ 2024 ਤੱਕ, ਕੁੱਲ ਬਕਾਇਆ ਕਰਜ਼ਾ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ₹3.33 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਸੀ। ਕਰਜ਼ੇ ਦਾ ਬੋਝ ਵਧਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਪੰਜਾਬ ਖਰਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਹੋਰ ਕਰਜ਼ੇ ਉਠਾ ਰਿਹਾ ਹੈ – ਦ ਟ੍ਰਿਬਿਊਨ।

ਕਰਜ਼ਾ-ਤੋਂ-ਜੀਐਸਡੀਪੀ ਅਨੁਪਾਤ: ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ-ਜੀਐਸਡੀਪੀ ਅਨੁਪਾਤ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ ਅਤੇ 50% ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਗਿਆ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਸੰਕਟ ਵਿਗੜਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਭਾਵੇਂ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕਰਨ, ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਜਹਾਜ਼ ਕਿਰਾਏ ‘ਤੇ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝੇ ਹੋਏ ਹਨ।

ਨਵੇਂ ਕਰਜ਼ੇ: 2024-25 ਲਈ, ‘ਆਪ’ ਸਰਕਾਰ ₹41,000 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨਤ ਕਰਜ਼ਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ₹55,500 ਕਰੋੜ ‘ਤੇ ਬੈਂਕਿੰਗ ਰਾਹੀਂ ਤਰੀਕੇ ਅਤੇ ਸਾਧਨ ਐਡਵਾਂਸ (WMA) ਮਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 2 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ ਪੰਜਾਬ ਬਜਟ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ, ਬਕਾਇਆ ਕਰਜ਼ਾ 3.74 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।

ਮੁੱਖ ਵਿੱਤੀ ਚੁਣੌਤੀਆਂ

ਵਿਆਜ ਭੁਗਤਾਨ: ‘ਆਪ’ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਡੇਢ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ₹27,016 ਕਰੋੜ ਦੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਰਕਮ ਵਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਮਿਲੇ ਕਰਜ਼ਿਆਂ ‘ਤੇ ਵਿਆਜ ਦੀ ਅਦਾਇਗੀ ਵਿੱਚ ਗਈ ‘ਵਿਰਸੇ ਵਿੱਚ ਮਿਲੇ ਕਰਜ਼ਿਆਂ ‘ਤੇ ਵਿਆਜ ਦੀ ਅਦਾਇਗੀ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਰਕਮ ਗਈ’: ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਰਾਜਪਾਲ ਦੇ 47,000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ – BusinessToday.

ਬਜਟ ਦਾ ਆਕਾਰ: 2024-25 ਦਾ ਸਾਲਾਨਾ ਬਜਟ ₹2.06 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਹੈ ਮਾਨ ਸਰਕਾਰ 2 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ ਪੰਜਾਬ ਬਜਟ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਬਕਾਇਆ ਕਰਜ਼ਾ 3.74 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।

ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਚਾਲ: ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ 2025-26 ਵਿੱਚ ₹4 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ 86% ਨਵੇਂ ਕਰਜ਼ੇ ਪੁਰਾਣੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਅਦਾਇਗੀ ਵੱਲ ਜਾਣਗੇ। ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ 2025-26 ਵਿੱਚ 4 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਵੇਗਾ।

ਖੋਜ ਨਤੀਜੇ ਖਜ਼ਾਨੇ ਦੇ ਬਕਾਏ (ਨਕਦੀ ਸਥਿਤੀ) ਬਾਰੇ ਖਾਸ ਵੇਰਵੇ ਪ੍ਰਦਾਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਉਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦਾ ਬੋਝ ਮਾਰਚ 2022 ਵਿੱਚ ₹2.73 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇ 2024 ਤੱਕ ₹3.33 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਰਜ਼ੇ-ਤੋਂ-GSDP ਅਨੁਪਾਤ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।

ਰਾਜ ਆਫ਼ਤ ਜਵਾਬ ਫੰਡ (SDRF) ਵਿੱਤੀ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ 2022-23

ਸੰਖੇਪ ਅਤੇ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼
ਰਾਜ ਆਫ਼ਤ ਜਵਾਬ ਫੰਡ (SDRF) ਆਫ਼ਤ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਇੱਕ ਖਾਸ ਅਤੇ ਸੀਮਤ ਉਦੇਸ਼ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸਥਾਪਿਤ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, SDRF ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਆਫ਼ਤਾਂ ਦੇ ਪੀੜਤਾਂ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਰਾਹਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਖਰਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਹੈ। ਫੰਡ ਦਾ ਦਾਇਰਾ ਜਾਣਬੁੱਝ ਕੇ ਸੀਮਤ ਹੈ, ਅਤੇ ਆਫ਼ਤ ਤਿਆਰੀ, ਬਹਾਲੀ, ਪੁਨਰ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਘਟਾਓ ਵਰਗੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ SDRF ਕਵਰੇਜ ਤੋਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਬਾਹਰ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਵਿਆਪਕ ਆਫ਼ਤ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਰਾਹਤ ਫੰਡ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਆਮ ਬਜਟ ਵੰਡ, ਰਾਜ ਯੋਜਨਾ ਫੰਡਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਢੁਕਵੇਂ ਵਿੱਤੀ ਵਿਧੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਫੰਡ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਵਿੱਤੀ ਸਥਿਤੀ ਅਤੇ ਫੰਡ ਅੰਦੋਲਨ

1 ਅਪ੍ਰੈਲ, 2022 ਤੱਕ SDRF ਦੀ ਵਿੱਤੀ ਸਥਿਤੀ ਨੇ ਵਿੱਤ ਖਾਤਿਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ₹8,194.07 ਕਰੋੜ ਦਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਬਕਾਇਆ ਦਿਖਾਇਆ। ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2022-23 ਦੌਰਾਨ, ਫੰਡ ਨੂੰ ਕੁੱਲ ₹908.85 ਕਰੋੜ ਦਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪ੍ਰਵਾਹ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਰਕਮ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ₹208 ਕਰੋੜ ਅਤੇ ਸਾਲ 2022-23 ਲਈ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਵਜੋਂ ₹69.33 ਕਰੋੜ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ₹125.95 ਕਰੋੜ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਅਣਵਰਤੇ ਬਕਾਏ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਵਜੋਂ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ ਜੋ ਡਰਾਇੰਗ ਅਤੇ ਵੰਡ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਕੋਲ ਪਏ ਸਨ। ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਵਿਆਜ ਅਦਾਇਗੀਆਂ ਲਈ ₹637.57 ਕਰੋੜ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਵੀ ਪਾਇਆ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ₹132 ਕਰੋੜ ਦੀ ਕਟੌਤੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਜੋ ਕਿ ਰਾਜ ਆਫ਼ਤ ਰਾਹਤ ਫੰਡ (SDMF) ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।

ਫੰਡ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਅਤੇ ਪਾਲਣਾ ਉਲੰਘਣਾਵਾਂ

ਉਪਲਬਧ ਕਾਫ਼ੀ ਫੰਡਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, 2022-23 ਦੌਰਾਨ SDRF ਦਾ ਅਸਲ ਖਰਚ ₹61.18 ਕਰੋੜ ‘ਤੇ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਮਾਮੂਲੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ 31 ਮਾਰਚ, 2023 ਤੱਕ ₹9,041.74 ਕਰੋੜ ਦਾ ਬੰਦ ਬਕਾਇਆ ਰਹਿ ਗਿਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਨੇ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਪਾਲਣਾ ਅਸਫਲਤਾ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ। ₹9,041.74 ਕਰੋੜ ਦਾ ਪੂਰਾ ਬਕਾਇਆ SDRF ਵਿੱਚ ਬਿਨਾਂ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੇ ਪਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਉਲੰਘਣਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਰਿਟਰਨ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਰੋਤ ਉਪਯੋਗਤਾ ਨੂੰ ਅਨੁਕੂਲ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਅਜਿਹੇ ਫੰਡਾਂ ਦੇ ਸਹੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

2022-23 ਦੌਰਾਨ ਖਰਚ ਪੈਟਰਨ ਨੇ ਵੀ ਪਾਲਣਾ ਦੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸਿੰਗਲ ਖਰਚ ਆਈਟਮ ₹39.73 ਕਰੋੜ ਮੁਫਤ ਰਾਹਤ ਲਈ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ SDRF ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਤਹਿਤ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਆਗਿਆਯੋਗ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਹੈ। ਹੋਰ ਖਰਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੋਗ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਐਕਸ-ਗ੍ਰੇਸ਼ੀਆ ਭੁਗਤਾਨ ਲਈ ₹15.66 ਕਰੋੜ, ਘਰਾਂ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਅਤੇ ਪੁਨਰ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ₹5.31 ਕਰੋੜ, ਅਤੇ ਪਸ਼ੂਧਨ ਸਹਾਇਤਾ ਅਤੇ ਸਿੰਚਾਈ ਮੁਰੰਮਤ ਸਮੇਤ ਕਈ ਹੋਰ ਰਾਹਤ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਲਈ ਛੋਟੀਆਂ ਰਕਮਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, SDRF ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਿਰਫ਼ ਖਾਸ ਸ਼੍ਰੇਣੀ 2245-02-101 (ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਰਾਹਤ) ਦੇ ਤਹਿਤ ਬੁੱਕ ਕੀਤੇ ਗਏ ਖਰਚੇ ਨੂੰ ਹੀ SDRF ਤੋਂ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸਵੀਕਾਰਯੋਗ ਖਰਚ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਬੇਨਿਯਮੀਆਂ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਪਾਲਣਾ
ਖਰਚ ਦੇ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚੱਲਦਾ ਹੈ ਕਿ SDRF ਤੋਂ ਖਰਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕੁੱਲ ₹61.18 ਕਰੋੜ ਵਿੱਚੋਂ ₹21.45 ਕਰੋੜ ਸਥਾਪਤ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਕੇ ਫੰਡ ਵਿੱਚ ਵਸੂਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਹ ਗੈਰ-ਪਾਲਣਾ ਖਰਚਾ ਮਨਜ਼ੂਰਸ਼ੁਦਾ ਛੋਟੇ ਸਿਰ 101 ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ‘ਤੇ ਖਰਚ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਫੰਡ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਨਿਰਧਾਰਤ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਵਿੱਚ ਯੋਜਨਾਬੱਧ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ₹277.07 ਕਰੋੜ (2022-23 ਲਈ ਕੇਂਦਰੀ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ₹208 ਕਰੋੜ ਅਤੇ ਰਾਜ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ₹69.07 ਕਰੋੜ) ਨੂੰ ਫੰਡ ਵਿੱਚ ਲੋੜ ਅਨੁਸਾਰ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹਿਣ ਨਾਲ ਸਥਿਤੀ ਹੋਰ ਵੀ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਹੋ ਗਈ, ਜਿਸਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਮਾਲੀਆ ਖਰਚ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਘੱਟ ਦੱਸੀ ਗਈ।
ਸਰਕਾਰੀ ਜਵਾਬ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਵਿਚਾਰ
ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣਦੇ ਹੋਏ, ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਨਵੰਬਰ 2023 ਵਿੱਚ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਕਿ SDRF ਫੰਡਾਂ ਦੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਸੰਬੰਧੀ ਮਾਮਲਾ ਸਰਗਰਮ ਵਿਚਾਰ ਅਧੀਨ ਸੀ। ਇਹ ਜਵਾਬ ਪਾਲਣਾ ਉਲੰਘਣਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਵੀ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸੁਧਾਰਾਤਮਕ ਉਪਾਅ ਅਜੇ ਵੀ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੇ ਪੜਾਅ ਦੀ ਬਜਾਏ ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ ਦੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਸਨ। ਗੈਰ-ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਫੰਡਾਂ ਦਾ ਪੈਮਾਨਾ ਅਤੇ ਅਨਿਯਮਿਤ ਖਰਚਿਆਂ ਦਾ ਪੈਟਰਨ SDRF ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਵਿੱਚ ਯੋਜਨਾਬੱਧ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਹੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ, ਖਰਚ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਪਾਲਣਾ, ਅਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਅਤੇ ਰਾਜ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਤੀ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਨਿਯਮਤ ਨਿਗਰਾਨੀ ਵਿਧੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *