18ਵੀਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਅਤੇ ਮੌਜੂਦਾ ਰਾਜ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ: ਕੌਣ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੌਣ ਸੁਚੇ ਮੂੰਹ ਬੈਠਾ ਹੈ
18ਵੀਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਅਤੇ ਮੌਜੂਦਾ ਰਾਜ ਸਭਾ ਕਾਰਜਕਾਲ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਸੰਸਦੀ ਵਫ਼ਦ ਇੱਕ ਜਾਣਿਆ ਪਛਾਣਿਆ ਵਿਰੋਧਾਭਾਸ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ[ ਊਰਜਾਵਾਨ ਵਿਧਾਇਕਾਂ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਣ ਜੋ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਫਲੋਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਜੋ ਸਰਗਰਮ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀਆਂ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸਜਾਵਟੀ ਸਹਾਰੇ ਵਾਂਗ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਕਣਕ ਨੂੰ ਤੂੜੀ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕਰਨ ਲਈ, ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਹਾਜ਼ਰੀ, ਬਹਿਸਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਅਤੇ ਪੁੱਛੇ ਗਏ ਸਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਦੇ ਹੋਏ ਇੱਕ ਸੰਯੁਕਤ ਸਕੋਰ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨਤੀਜੇ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਹਾਸੋਹੀਣੇ ਵੀ ਹਨ।
ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਚਾਰਟ ਦੇ ਬਿਲਕੁਲ ਸਿਖਰ ‘ਤੇ ਰਾਘਵ ਚੱਢਾ (ਰਾਜ ਸਭਾ ਆਪ ) ਅਤੇ ਵਿਕਰਮਜੀਤ ਸਿੰਘ ਸਾਹਨੀ (ਰਾਜ ਸਭਾ,ਆਪ) ਹਨ। ਰਾਘਵ ਚੱਢਾ ਨੇ ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਸੈਸ਼ਨ ਵਿੱਚ 100% ਹਾਜ਼ਰੀ ਦਰਜ ਕੀਤੀ, 11 ਬਹਿਸਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ, ਅਤੇ 25 ਸਵਾਲ ਉਠਾ ਕੇ ਇਹ ਸਾਬਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਹ ਸੰਸਦ ਨੂੰ ਫੋਟੋ ਦੇ ਮੌਕਿਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਲਾਉਂਜ ਦੀ ਬਜਾਏ ਇੱਕ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਚੈਂਬਰ ਵਜੋਂ ਮੰਨਦਾ ਹੈ। ਵਿਕਰਮਜੀਤ ਸਿੰਘ ਸਾਹਨੀ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੈ, ਉੱਚ ਹਾਜ਼ਰੀ, 20 ਤੋਂ ਵੱਧ ਬਹਿਸਾਂ ਅਤੇ 200 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਵਧੀਆ ਕਾਰਗੁਜਾਰੀ ਦਾ ਸਬੂਤ ਦਿਤਾ ਹੈ। ਦੋਵੇਂ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਉਦਾਹਰਣ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਰੀਰਕ ਮੌਜੂਦਗੀ ਨੂੰ ਠੋਸ ਵਿਧਾਨਕ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣ ਦਾ ਕੀ ਅਰਥ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਲਈ ਮਾਪਦੰਡ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ।
ਗੁਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਔਜਲਾ (ਲੋਕ ਸਭਾ, ਕਾਂਗਰਸ) ਅਤੇ ਗੁਰਮੀਤ ਸਿੰਘ ਮੀਤ ਹੇਅਰ (ਲੋਕ ਸਭਾ, ਆਪ) ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਨ। ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸੈਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਹੈ ਅਤੇ 20 ਤੋਂ ਵੱਧ ਬਹਿਸਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ 70 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛੇ ਹਨ। ਇਹ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ, ਕਿਸਾਨ ਭਲਾਈ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਫੰਡਿੰਗ ਮੁੱਦਿਆਂ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਤ ਆਵਾਜ਼ ਸਾਬਤ ਹੋਏ ਹਨ। ਮਨੀਸ਼ ਤਿਵਾੜੀ (ਲੋਕ ਸਭਾ, ਕਾਂਗਰਸ) ਸੰਯੁਕਤ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਉੱਚ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਹਨ, ਲਗਭਗ 95% ਹਾਜ਼ਰੀ, 18 ਬਹਿਸਾਂ ਅਤੇ 200 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਵਾਲ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਤਜਰਬੇ ਅਤੇ ਸਰਗਰਮ ਸੰਸਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਪ੍ਰਤੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਚੋਟੀ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਹਾਜ਼ਰੀ ਅਤੇ ਕਾਰਵਾਈ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਦੀ ਅਸਲ ਮੁਦਰਾ ਹੈ।
ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਵਫ਼ਦ ਦੇ ਮੱਧ-ਪੱਧਰ ਵਿੱਚ ਅਮਰ ਸਿੰਘ (ਲੋਕ ਸਭਾ, ਕਾਂਗਰਸ), ਹਰਸਿਮਰਤ ਕੌਰ ਬਾਦਲ (ਲੋਕ ਸਭਾ, ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ), ਚਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਚੰਨੀ (ਲੋਕ ਸਭਾ, ਕਾਂਗਰਸ), ਅਤੇ ਮਾਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਕੰਗ (ਲੋਕ ਸਭਾ, ਆਪ) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਹ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਲਗਾਤਾਰ ਹਾਜ਼ਰੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖਦੇ ਹਨ, ਬਹਿਸਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਘੱਟ ਹੀ ਚਰਚਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਹਾਵੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਸਦਨ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ-ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮੁੱਦਿਆਂ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਡਿਊਟੀਆਂ ਸੁਰਖੀਆਂ ਜਾਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਲਹਿਰਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਗੈਰ ਨਿਰੰਤਰ ਨਿਭਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਠੋਸ ਪਰ ਅਸਾਧਾਰਨ ਹਨ, ਜੋ ਬਹੁਤ ਸਰਗਰਮ ਅਤੇ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਰੁੱਝੇ ਹੋਏ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਵਿਚਕਾਰਲੇ ਆਧਾਰ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਸੰਯੁਕਤ ਰੈਂਕਿੰਗ ਤੇ ਸੰਦੀਪ ਪਾਠਕ (ਰਾਜ ਸਭਾ, ਆਪ) ਅਤੇ ਹਰਭਜਨ ਸਿੰਘ (ਰਾਜ ਸਭਾ,ਆਪ ) ਹਨ। ਪਾਠਕ ਦਾ ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਸੈਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਬਹਿਸ ਯੋਗਦਾਨ ਹੈ ਅਤੇ ਸੀਮਤ ਹਾਜ਼ਰੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਹਰਭਜਨ ਸਿੰਘ ਸਵਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਬਹਿਸਾਂ ਤੋਂ ਬਚਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਨਾਲ ਜਾਣੂ ਇੱਕ ਵਰਤਾਰੇ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਸਰੀਰਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਹਨ ਪਰ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਅਦਿੱਖ ਹਨ, ਵਿਧਾਨਕ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਜੋੜਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹਲਕੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।
ਰੈਂਕਿੰਗ ਦੇ ਬਿਲਕੁਲ ਹੇਠਾਂ ਅੰਮ੍ਰਿਤਪਾਲ ਸਿੰਘ (ਲੋਕ ਸਭਾ, ਆਜ਼ਾਦ/ਖਡੂਰ ਸਾਹਿਬ) ਹੈ। ਜ਼ੀਰੋ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹਾਜ਼ਰੀ, ਜ਼ੀਰੋ ਬਹਿਸਾਂ, ਅਤੇ ਕੋਈ ਸਵਾਲ ਨਾ ਪੁੱਛੇ ਜਾਣ ਦੇ ਨਾਲ, ਸਿੰਘ ਦਾ ਸੰਸਦੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਫ਼ਤਵੇ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਉਹ ਅਜੇ ਤੱਕ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਛਾਪ ਨਹੀਂ ਛੱਡ ਸਕਿਆ ਹੈ, ਇਹ ਸਾਬਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸੀਟ ਜਿੱਤਣਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਉਸਦੀ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਮੌਜੂਦਗੀ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸੀਟ ਹੋਣਾ ਤੁਹਾਡੇ ਹਲਕੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਾਨ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਇਕੱਠੇ ਮਿਲ ਕੇ, ਸੰਯੁਕਤ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਦਰਜਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਇੱਕ ਸਪੱਸ਼ਟ ਸਪੈਕਟ੍ਰਮ ਦਿਖਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਸਿਖਰਲੇ ਪੱਧਰ – ਚੱਢਾ, ਸਾਹਨੀ, ਔਜਲਾ, ਹੇਅਰ ਅਤੇ ਤਿਵਾੜੀ – ਬਹਿਸਾਂ ਨੂੰ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਆਕਾਰ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ, ਸਵਾਲ ਪੁੱਛ ਰਹੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਮੱਧ-ਪੱਧਰ ਦੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਏਜੰਡੇ ‘ਤੇ ਹਾਵੀ ਹੋਏ ਬਿਨਾਂ ਸਥਿਰ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਬਣਾਈ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਪਾਠਕ ਅਤੇ ਹਰਭਜਨ ਸਿੰਘ ਸਮੇਤ ਹੇਠਲਾ ਪੱਧਰ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਅੰਮ੍ਰਿਤਪਾਲ ਸਿੰਘ ਲਗਭਗ ਗੈਰਹਾਜ਼ਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਦਰਜਾਬੰਦੀ ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ ਸੱਚਾਈ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸਿਰਫ਼ ਹਾਜ਼ਰੀ ਹੀ ਸਨਮਾਨ ਦਾ ਬੈਜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸੱਚੀ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਸਵਾਲ ਉਠਾਉਣ, ਬਹਿਸਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਅਤੇ ਰਾਜ ਦੇ ਹਿੱਤਾਂ ਲਈ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਨਾਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਵਫ਼ਦ ਇਸਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ – ਕੁਝ ਸਿਤਾਰੇ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਦੀ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਮੱਧ ਵਰਗ ਢੁਕਵਾਂ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਕੁਝ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਵਿਧਾਨਕ ਪੈਰਾਂ ਦੀ ਛਾਪ ਛੱਡੇ ਸੀਟਾਂ ‘ਤੇ ਕਾਬਜ਼ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ 18ਵੀਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਅਤੇ ਮੌਜੂਦਾ ਰਾਜ ਸਭਾ ਦਾ ਕਾਰਜਕਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਦੇਖਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੋਏਗੀ ਕਿ ਕੀ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਮੌਜੂਦਗੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਨਿਰੀਖਕ ਬਣੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।
ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ, ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਇੱਕ ਬਿਲਕੁਲ ਉਲਟ ਗੱਲ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੁਝ ਵਿਧਾਇਕ ਮੌਜੂਦਗੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲਦੇ ਹਨ, ਕੁਝ ਸਥਿਰ ਪਰ ਬੇਮਿਸਾਲ ਗਤੀਵਿਧੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਕੁਝ ਮੁੱਠੀ ਭਰ ਸਿਰਫ਼ ਸੀਟਾਂ ‘ਤੇ ਕਾਬਜ਼ ਹਨ। ਇੱਕ ਲੋਕਤੰਤਰ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਦਾ ਅਰਥ ਵਕਾਲਤ ਅਤੇ ਜਵਾਬਦੇਹੀ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਆਵਾਜ਼, ਸਵਾਲ ਅਤੇ ਬਹਿਸਾਂ ਅਸਲ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨੂੰ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ – ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਅਤਿਅੰਤ ਅਧਿਐਨ ਹਨ।
