ਦਿੱਲੀ ਦੇ ‘ਆਪ’ ਆਗੂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਕਿਉਂ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ – ਸਤਨਾਮ ਸਿੰਘ ਚਾਹਲ

ਪੰਜਾਬ, ਜੋ ਕਿ ਆਪਣੀ ਅਮੀਰ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਨੂੰ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ (ਆਪ) ਨੇ ਬਿਹਤਰੀ ਲਈ ਬਦਲਾਅ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਅਜਿਹਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸੂਬਾ ਤਬਾਹੀ ਦੇ ਰਾਹ ਵੱਲ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮਾਨ ਦੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਪਹਿਲੂਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ‘ਆਪ’ ਆਗੂਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਅਤੇ ਮਨੀਸ਼ ਸਿਸੋਦੀਆ ‘ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਿਰੰਤਰ ਨਿਰਭਰਤਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਸੰਪਰਕ ਦੀ ਘਾਟ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਮਾਨ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਫੈਸਲਿਆਂ ਅਤੇ ਦਿਸ਼ਾ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਅਭਿਆਸ ਨੇ ਸੂਬੇ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਅਸਲ ਮਨੋਰਥ ਬਾਰੇ ਗੰਭੀਰ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ।

ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਵਿਚਕਾਰ ਦੂਰੀ

ਜਦੋਂ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ, ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਸੀ ਕਿ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਸਥਾਨਕ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਦਾ ਪੁਨਰ-ਉਭਾਰ ਹੋਵੇਗਾ, ਜੋ ਆਪਣੀਆਂ ਵਿਲੱਖਣ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਨੇਤਾਵਾਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਅਤੇ ਸਿਸੋਦੀਆ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਸ਼ੈਲੀਆਂ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਵੋਟਰਾਂ ਨੇ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਤੋਂ ਭਾਰੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਅਸਫਲ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਇਹ ਆਗੂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਉੱਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਨਿਯੰਤਰਣ ਰੱਖਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਥਾਨਕ ਮੁੱਦੇ ਦਿੱਲੀ ਦੀਆਂ ਤਰਜੀਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪਰਛਾਵੇਂ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕ ਉਸ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਰਹਿ ਗਏ ਹਨ ਜਿਸਦੀ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਲੋੜ ਹੈ।

ਵਿੱਤੀ ਕੁਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਫਜ਼ੂਲ ਖਰਚ

ਮੌਜੂਦਾ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਬਾਰੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਫਜ਼ੂਲ ਖਰਚ। ਕਈ ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਅਜਿਹੀਆਂ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ‘ਤੇ ਖਰਚ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਜਾਂ ਕੋਈ ਠੋਸ ਨਤੀਜੇ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇ ਹਨ। ਉੱਚ ਵਿੱਤੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਨਤੀਜੇ ਨਾਮਾਤਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ੀਲਤਾ ਬਾਰੇ ਸੋਚ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਫਜ਼ੂਲ ਖਰਚ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਰਾਜ ਦੇ ਵਿੱਤ ‘ਤੇ ਦਬਾਅ ਪਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਬਲਕਿ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ, ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਵਰਗੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਤੋਂ ਸਰੋਤਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਹਟਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤ ਲੋੜ ਹੈ।

ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਸੰਕਟ ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਪੱਖਪਾਤ

ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਦਰ ਅਸਮਾਨ ਛੂਹ ਗਈ ਹੈ, ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸਥਾਨਕ ਮੁੰਡੇ-ਕੁੜੀਆਂ ਨੌਕਰੀਆਂ ਲੱਭਣ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ, ਦਿੱਲੀ ਦੇ ‘ਆਪ’ ਆਗੂਆਂ ਦੇ ਦਾਖਲੇ ਨੇ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਸਰਕਾਰੀ ਅਤੇ ਅਰਧ-ਸਰਕਾਰੀ ਅਦਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅਹੁਦੇ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਆਗੂਆਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਅਤੇ ਸਿਸੋਦੀਆ ਦੀਆਂ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਭਰੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਨਤੀਜਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਆਪਣੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਪਾਸੇ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਨੌਕਰੀਆਂ ਅਤੇ ਮੌਕੇ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਜਾਂ ਦਿੱਲੀ ‘ਆਪ’ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੌਂਪੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬੇਇਨਸਾਫ਼ੀ ਹੈ, ਜੋ ਸੂਬੇ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਅਤੇ ਸ਼ਾਸਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੂਰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।

ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨਾਲ ਵਿਸ਼ਵਾਸਘਾਤ

ਜਦੋਂ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਬੇਤਾਬ ਹਨ, ਉਹ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਮਰੁਤਬਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਕਸਰ ਕੋਈ ਸਥਾਨਕ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਸਰਕਾਰੀ ਅਹੁਦੇ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਇਹ ਦੇਖਣ ਲਈ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਉਸ ਸਰਕਾਰ ਵਿਚਕਾਰ ਪਾੜਾ ਹੋਰ ਵੀ ਡੂੰਘਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਹੈ। ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ‘ਆਪ’ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਯੋਗਤਾ ਦੀ ਬਜਾਏ ਪੱਖਪਾਤ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਨਿਯੁਕਤ ਕਰਕੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਰਹੀ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਸੂਬੇ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਮੌਕੇ ਭਾਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਦਿਮਾਗੀ ਨਿਕਾਸ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਨੁਕਸਾਨ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਬੈਠੇ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਇਸਦੀ ਨੌਜਵਾਨ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਨੂੰ ਅਣਗੌਲਿਆ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਦਿੱਲੀ ‘ਆਪ’ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਤੋਂ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਕੀ ਮਿਲਿਆ?

ਅਸਲੀਅਤ ਵਿੱਚ, ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ-ਅਧਾਰਤ ‘ਆਪ’ ਆਗੂਆਂ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਲਾਭ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਅਤੇ ਸਿਸੋਦੀਆ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਦਬਦਬਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖਦੇ ਹਨ, ਰਾਜ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਅਣਸੁਲਝੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਬਿਹਤਰ ਸ਼ਾਸਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ, ਨੌਕਰੀ ਦੇ ਮੌਕੇ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਵਾਅਦੇ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਡਿੱਗ ਗਏ ਹਨ। ਦਰਅਸਲ, ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸਰਪ੍ਰਸਤੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਫੈਸਲੇ ਪੱਖਪਾਤ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਲਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਨਾ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭਲਾਈ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਕੋਈ ਵੱਡੇ ਸੁਧਾਰ ਜਾਂ ਲਾਭ ਨਹੀਂ ਦੇਖੇ ਹਨ ਜੋ ਸੱਚਮੁੱਚ ਰਾਜ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਉੱਚਾ ਚੁੱਕ ਸਕਣ।

ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਹੁੰਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਰਾਜ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜੋ ਆਪਣੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਅਸਲ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਨਾਲੋਂ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ‘ਆਪ’ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਵਧੇਰੇ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਜਾਪਦੀ ਹੈ। ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਅਤੇ ਮਨੀਸ਼ ਸਿਸੋਦੀਆ ‘ਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਨਿਰਭਰਤਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਲਈ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਹੈ। ਵਿੱਤੀ ਕੁਪ੍ਰਬੰਧ, ਸਥਾਨਕ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਲਈ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਮੌਕਿਆਂ ਦੀ ਘਾਟ, ਅਤੇ ਅਲੱਗ-ਥਲੱਗ ਹੋਣ ਦੀ ਵਧਦੀ ਭਾਵਨਾ ਇਹ ਸਾਰੇ ਸੰਕੇਤ ਹਨ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਗਲਤ ਦਿਸ਼ਾ ਵੱਲ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੋਣ ਲਈ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਅਸਲ ਹੱਲ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਸੂਬਾ ਇੱਕ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤ ਸੰਕਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦਾ ਰਹੇਗਾ।