ਸ਼ਾਂਤੀ ਫਾਰਮੂਲਾ: ਬੈਕਰੂਮ ਗੱਲਬਾਤ ਨਤੀਜਾ: ਟਕਸਾਲ ਮੁਖੀ ਲਈ ਉੱਪਰਲਾ ਹੱਥ, ਗੜਗੱਜ ਲਈ ਕੁਝ ਹਮਦਰਦੀ
ਜਲੰਧਰ (ਆਈ.ਪੀ.ਸਿੰਘ): ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਫੌਜੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੀ 41ਵੀਂ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਦੌਰਾਨ ਪੂਰੇ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਲਈ, 6 ਜੂਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਿੱਖ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਜਾਂ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੰਭਾਵੀ ਟਕਰਾਅ ਸਿੱਖ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਮਨ ਨੂੰ ਜਕੜਿਆ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਇਹ ਚਰਚਾ ਦਾ ਮੁੱਖ ਬਿੰਦੂ ਬਣਿਆ ਰਿਹਾ। ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਵਕ ਲੰਘਣ ‘ਤੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੇ ਰਾਹਤ ਦਾ ਸਾਹ ਲਿਆ। ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਸਾਰਾ ਸੰਕਟ ਧਾਰਮਿਕ-ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸਥਾਪਨਾ ਦੇ ਸਿਖਰ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਇਸਦੇ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਨ ਪਾਸ ਨੂੰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਮੁਖੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਵਜੋਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਵੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਬੇਚੈਨ ਜੰਗਬੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ
ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰਾਂ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਹਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਧਾਮੀ ਦੁਆਰਾ ‘ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਸੰਦੇਸ਼’ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਇਸ ਨੇ ਕੁੜੱਤਣ ਦਾ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਤੱਤ ਛੱਡਿਆ ਹੈ।
ਇੱਕ ਵਾਰ ਲਈ, ਦਮਦਮੀ ਟਕਸਾਲ ਦੇ ਮੁਖੀ ਬਾਬਾ ਬਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਧੁੰਮਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਜਥੇਦਾਰ ਗਿਆਨੀ ਕੁਲਦੀਪ ਸਿੰਘ ਗੜਗੱਜ ਨੂੰ ‘ਸ਼ਹੀਦਾਂ’ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਬੋਲਣ ਜਾਂ ਸਨਮਾਨ ਦੇਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ, ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਹੱਥ ਮਿਲ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਨੁਕਤੇ ਜਿੱਤ ਗਏ। ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਸਪੇਸ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆਵਾਂ ਨੇ ਇਹ ਦਰਸਾਇਆ ਕਿ ਬਾਬਾ ਧੁੰਮਾ ਲਈ ਇਹ ਕਿਨਾਰਾ ਵੱਡੀ ਧਾਰਨਾ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਦੇ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਗੜਗੱਜ ਨੇ ਇੱਕ ਕਦਮ ਪਿੱਛੇ ਹਟ ਕੇ ਟਕਰਾਅ ਨੂੰ ਟਾਲਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਅਰਦਾਸ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣਾ ‘ਸੰਦੇਸ਼’ ਦੇਣ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਮਦਰਦੀ ਦਾ ਤੱਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ।
ਸਿੱਖ ਨੇਟੀਜ਼ਨਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਹਿੱਸੇ ਦੁਆਰਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਨਰਮ ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਇਹ ਤੱਤ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਉਹ ਲੋਕ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਜੋ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੁਖਬੀਰ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਦੇ ਆਲੋਚਕ ਹਨ, ਧਾਰਨਾ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਤਬਦੀਲੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਤਿੰਨ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਦੁਆਰਾ ਦੋ ਤਖ਼ਤ ਜਥੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸੁਖਬੀਰ ਦੇ ਇਸ਼ਾਰੇ ‘ਤੇ ਬੇਰਹਿਮੀ ਨਾਲ ਬਰਖਾਸਤ ਕਰਨ ਵਿਰੁੱਧ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵੱਲੋਂ ਭਾਰੀ ਵਿਰੋਧ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ। ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਿਆਸੀ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਜਥੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਬਰਖਾਸਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਸ ਲਈ ਅਜੇ ਵੀ ਸਖ਼ਤ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸੇ ਲਈ ਸੁਖਬੀਰ ਦੇ ਕੈਂਪ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਗੜਗੱਜ ਲਈ ਬਰਾਬਰ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਗੋਂ, ਉਸ ਲਈ ਹਮਦਰਦੀ ਦਾ ਤੱਤ, ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੋ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਤੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਕੱਢਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਵੀਰਵਾਰ ਰਾਤ ਤੱਕ ਸਿੱਧੀ ਟੱਕਰ ਨੂੰ ਟਾਲਣ ਲਈ ਫਾਰਮੂਲਾ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਪਰਦੇ ਪਿੱਛੇ ਬੇਚੈਨ ਗੱਲਬਾਤ ਹੋਈ ਸੀ। ਸਾਬਕਾ ਅਕਾਲੀ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਬਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਭੂੰਦੜ, ਸੁਖਬੀਰ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਦੇ ਇੱਕ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਸਹਿਯੋਗੀ ਦੇ ਨਾਲ, ਦੋਵਾਂ ਧਿਰਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਗੜਗੱਜ ਨੇ ਆਪਣਾ ਪੈਰ ਰੱਖਿਆ। ਟਕਸਾਲ ਨਾਲ ਨੇੜਤਾ ਲਈ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਹਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਧਾਮੀ, ਟਕਰਾਅ ਨੂੰ ਟਾਲਣ ਅਤੇ ਟਕਸਾਲ ਮੁਖੀ ਦੀ ਇੱਜ਼ਤ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਸੁਕ ਸਨ। ਗੱਲਬਾਤ ਦੇ ਦੌਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬਾਬਾ ਧੁੰਮਾ ਦੀ ਗੱਲ ਜਿੱਤ ਗਈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਗੜਗਜ ਪ੍ਰਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਖ਼ਤ ਰੁਖ਼ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਦਾਅ ਬਹੁਤ ਉੱਚਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਹੁਣ ਅਹੁਦੇ ‘ਤੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਜਥੇਦਾਰ ਦਾ ਜਾਰੀ ਰਹਿਣਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਦੁਖਦਾਈ ਬਿੰਦੂ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਇਸ ਦੌਰ ਵਿੱਚ, ਸੁਖਬੀਰ ਨੇ ਧੁੰਮਾ ਨੂੰ ਜਗ੍ਹਾ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਾਲੇ ‘ਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦੇ ਇਸ਼ਾਰੇ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ ਹੋਰ ਦਬਾਅ ਪਵੇਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਟਕਸਾਲ ਮੁਖੀ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਆਪਣੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਦੇ ਬਾਹਰ ਧਰਨਾ ਦੇਣ ਦੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹੇ ਫੁੱਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸੁਖਬੀਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਹੋਰ ਸਥਿਤੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਟਕਸਾਲ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਦੋਹਰੀ ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ ਵਾਲੇ ਅਕਾਲੀ ਆਗੂਆਂ ਨੇ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ ਟਕਸਾਲ ਪ੍ਰਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਸਭ ਕੁਝ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਗੜਗਜ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਲਈ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਹੋਰ ਚੁਣੌਤੀ ਖੜ੍ਹੀ ਹੋ ਗਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਟਕਸਾਲ ਮੁਖੀ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਲਈ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ, ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਅਸਹਿਮਤ ਅਕਾਲੀ ਆਗੂ, ਜੋ ਸੁਖਬੀਰ ਲਈ ਮੁੱਖ ਚੁਣੌਤੀ ਪੇਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਪੂਰੇ ਵਿਵਾਦ ਦੌਰਾਨ ਚੁੱਪ ਰਹੇ ਅਤੇ ਕੋਈ ਪੱਖ ਨਹੀਂ ਲਿਆ।